Bách gia chư tử

“Bách Gia Chư Tử” (百家诸子) là một thuật ngữ dùng để chỉ các học phái và tư tưởng triết học phát triển trong thời kỳ Xuân Thu – Chiến Quốc (khoảng thế kỷ 6 đến thế kỷ 3 trước Công nguyên) ở Trung Quốc. Đây là thời kỳ mà nhiều nhà tư tưởng nổi tiếng xuất hiện, mỗi người đề xuất một hệ thống triết học hoặc quan điểm chính trị riêng, tạo nên một bức tranh đa dạng về triết học và văn hóa Trung Hoa.

1.Nho gia (儒家): Được sáng lập bởi Khổng Tử (Confucius), Nho giáo tập trung vào đạo đức cá nhân và xã hội, lễ nghĩa, và bổn phận đối với gia đình và xã hội. Khổng Tử nhấn mạnh đến nhân (仁), lễ (禮), và trung hiếu (忠孝) như những giá trị cốt lõi trong cách sống của con người

2.Đạo gia (道家): Được sáng lập bởi Lão Tử và Trang Tử, Đạo giáo đề cao triết lý “vô vi” (無為) và sống hòa hợp với tự nhiên. Lão Tử cho rằng Đạo (道) là cội nguồn của vũ trụ và rằng con người nên sống giản dị, tự nhiên, tránh xa tham vọng và tranh đấu

3.Pháp gia (法家): Được sáng lập bởi Hàn Phi Tử (Han Feizi) và Thương Ưởng, Pháp gia nhấn mạnh vào việc quản lý quốc gia thông qua pháp luật nghiêm khắc và các biện pháp trừng phạt để duy trì trật tự và quyền lực của nhà nước. Pháp gia có ảnh hưởng lớn đến việc thành lập nhà Tần và việc thống nhất Trung Quốc

4.Mặc gia (墨家): Được sáng lập bởi Mặc Tử (Mozi), Mặc giáo chủ trương “kiêm ái” (兼爱), tức là yêu thương tất cả mọi người một cách bình đẳng. Mặc Tử cũng phản đối chiến tranh, đề cao sự tiết kiệm và tinh thần cộng đồng

5.Âm Dương gia (阴阳家): Âm Dương gia tập trung vào việc giải thích vũ trụ và các hiện tượng tự nhiên thông qua khái niệm về Âm (阴) và Dương (阳) – hai lực lượng đối lập nhưng bổ sung cho nhau. Học thuyết này cũng liên quan đến Ngũ Hành (五行), tức là năm yếu tố cơ bản (kim, mộc, thủy, hỏa, thổ) tạo nên vũ trụ

6.Danh gia (名家): Được sáng lập bởi Huệ Thi (Hui Shi) và Công Tôn Long (Gong Sunlong), Danh gia, hay còn gọi là Trường phái Logic, tập trung vào các vấn đề ngôn ngữ, lý luận và logic. Họ quan tâm đến mối quan hệ giữa tên gọi và thực thể, và các nghịch lý về ngôn ngữ

7.Tung Hoành gia (纵横家): Được sáng lập bởi Tô Tần (Su Qin) và Trương Nghi (Zhang Yi), Tung Hoành gia tập trung vào chiến lược ngoại giao và liên minh giữa các quốc gia. Họ là những nhà chiến lược và đàm phán, thường tham gia vào việc hình thành các liên minh chính trị

8.Nông gia (农家): Được sáng lập bởi Hứa Thận (Xu Shen) và các nhà tư tưởng khác, Nông gia đề cao nông nghiệp như là nền tảng của sự thịnh vượng quốc gia và cho rằng chính quyền cần phải hỗ trợ và phát triển nông nghiệp

9.”Bách Gia Chư Tử” phản ánh sự phong phú và đa dạng của tư tưởng Trung Hoa cổ đại. Những tư tưởng này không chỉ định hình nền triết học Trung Quốc mà còn có ảnh hưởng sâu rộng đến văn hóa, xã hội và chính trị qua nhiều thế hệ. Các học thuyết của Bách Gia Chư Tử cung cấp một bức tranh toàn diện về cách mà người Trung Quốc nhìn nhận thế giới, xã hội, và bản thân con người.